Franklin's meeuw

Franklin's meeuw (Leucophaeus pipixcan) is een relatief kleine meeuw. Deze meeuw is vernoemd naar de Britse onderzoeker Sir John Franklin (1786-1847), die deelnam aan drie expedities naar de Canadese arctische gebieden. Bij zijn derde (en laatste) expeditie om de befaamde noordwestelijke doorgang naar Azië te vinden kwamen zijn schepen vast in het pakijs te zitten. Hijzelf en de hele bemanning kwamen door onderkoeling om het leven.
Zijn laatste expeditie heeft dus behoorlijk wat parallellen met de laatste reis van Willem Barentsz (1550-1597) die juist de noordoostelijke passage naar Azië probeerde te ontdekken. Ook hij slaagde niet in zijn opzet, kwam vast te zitten bij Nova Zembla ('Nieuw Land') en stierf in het hoge noorden.

In tegenstelling tot John Franklin werd er nimmer een meeuw naar Willem Barentsz genoemd en dat is toch een gemiste kans.

Terug naar Franklin's meeuw. Deze meet van kop tot staart zo'n 35 centimeter en heeft een vleugelwijdte van bijna een meter. Het zomerkleed van een volwassen meeuw is wit, terwijl de rug en vleugels een stuk donkerder grijs zijn dan de meeste meeuwen van een vergelijkbare grootte. De vleugels hebben zwarte uiteinden met een aangrenzende witte band. De snavel en poten zijn rood.

Het eerste exemplaar werd door een van de expedities, waar Franklin aan deelnam, waargenomen in noordelijk Canada. Daar broedt de soort namelijk. Het is een trekvogel die overwintert in het noorden van Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied.

Zoals zo veel van zijn familieleden is Franklin's meeuw een omnivoor. Ze vreten alles en jagen ook op behapbare prooien. Bovendien is het noorden van Noord-Amerika ook in het voorjaar vaak onleefbaar voor mensen door extreem veel muskieten. Die lust Franklin's meeuw graag, want ze zijn een goede bron van eiwitten.

Met zijn eetgedrag is Franklin's meeuw dus een tegenhanger van Ross' meeuw die hetzelfde eetpatroon vertoont in de Siberische toendra's.

In Nederland zijn er toch ieder jaar wel een aantal waarnemingen van deze bijzondere dwaalgast.

Overigens: zijn wetenschappelijke soortnaam pipixcan is afgeleid vanuit het Nuhuatl, de oude taal van de Azteken en dat nog steeds een behoorlijk aantal mensen gesproken wordt. De naamgever, de beroemde Carl Linnaeus/Carolus Linnaeus/Carl von Linné, had kennelijk een waardeloos woordenboek ter beschikking, want pipixcan is afgeleid van het woord pipixco, dat 'oogst' betekent. Franklin's meeuwen zijn natuurlijk intelligent en als de maïs gereed was om te oogsten kwamen ze zich ook even te goed doen aan die maïs.

No comments:

Post a Comment