Tomatillo

De tomatillo (Physalis ixocarpa) is een oorspronkelijke bewoner van de hooglanden van Midden-Amerika en is vooral populair in landen als Mexico en Guatemala. Tomatillo is een Spaans woord dat 'kleine tomaat' betekent en het is dan ook geen verrassing dat hij ook alom bekend staat als de groene tomaat. Uiteraard is het weer eens geen aparte variant van de tomaat. Toch zijn het niet zulke verre familieleden van elkaar als je mogelijk zou kunnen denken want zowel de tomatillo als de tomaat behoren tot de Nachtschadefamilie (Solanaceae). Maar het is wel degelijk een broertje van de ook in Nederland groeiende lampionplant (Physalis alkekengi). Deze twee soorten hebben gemeenschappelijk dat de bes omhuld wordt door een ingedroogde, papierachtige en oneetbare kelk, die inderdaad iets weg heeft van een lampion. Deze kelk of calyx beschermt de kleverige bes tegen aanvallen van ongedierte en de elementen.

Deze plant is een eenjarige en kan een hoogte bereiken van zo'n 60 centimeter en bloeit met de voor nachtschaden zo karakteristieke stervormige bloemetjes. Bij de tomatillo zijn ze geel met een bruin hart.

Zoals vele nachtschaden zijn slechts de rijpe bessen of vruchten gifvrij. De tomatillo heeft in diverse landen op het Amerikaanse continent grote faam verworven. In Mexico bijvoorbeeld wordt van tomatillos en chilipepers de scherpsmakende saus salsa verde bereid. Salsa verde betekent 'groene saus', maar om nu te denken dat er groene bessen van de tomatillo in verwerkt worden zou een grote vergissing zijn.

[Foto: pepperworldhotshop.de]

Net als bij de tomaat zijn groene tomatillos nog onrijp en onrijpe tomatillos zijn giftig. Te gulzig zijn en onrijpe tomatillos opeten levert maag- en darmproblemen op met diarree, misselijkheid en koorts. Er ontstaat vaak ook een jeukerig gevoel in de keel dat enkele uren kan aanhouden. Pas als de bessen, afhankelijk van de variëteit, gerijpt zijn naar geel, rood of paars zijn ze eetbaar. Dan staan ze ook spectaculair in een gezonde fruitsalade.

Ook deze plant heeft dus weer een duistere zijde. De rest van de plant – en dan vooral de bladeren – zit boordevol potentieel dodelijke alkaloïden, waaronder een variant van de zo bekende nicotine. De tomatillo wordt af en toe in Nederland in het wild aangetroffen. Kennelijk zijn er genoeg tuinliefhebbers, die hem liefdevol hebben aangeplant vanwege zijn heerlijke bes en daar weten besetende vogels wel raad mee. In landen als Mexico staat hij bekend om zijn onverwoestbaarheid en in andere landen heeft hij daardoor een etiket opgeplakt gekregen van vervelend onkruid. Nederland zal over enkele decennia daarmee wel volgen. Als het te laat is.

Wil je hem toch in je tuin aanplanten dan kan dat. De zaadjes zijn hier te koop.