Toverchampignon

De toverchampignon (Allopsalliota geesterani) doet zijn naam in meerdere opzichten eer aan. Deze zwam is van een behoorlijk groot formaat en diens hoed kan een doorsnede bereiken van zo'n 20 centimeter. Als je er een stukje van afbreekt, verkleuren ze direct van grijzig wit naar geel en daarna naar opvallend wijnrood. Dát was de reden voor de naamgeving.

De toverchampignon is een eenzaam lid binnen de familie toverchampignons (Alopsalliota), want die hele familie bestaat uit één enkele soort. De soortnaam eert de Nederlandse paddenstoeldeskundige Rudolph Arnold Maas Geesteranus (1911-2003) en de soort komt alleen maar in ons land voor.

[Foto: Martijn Oud/Natuurbericht]

Deze soort champignon ontwikkelt zich vrijwel volledig onder de grond en verschijnt onverwacht in grote hoeveelheden. Door hun snelle ontwikkeling blijven de hoeden vaak bedekt met aarde of andere rotzooi dat ze omhoog drukken. De magie van de toverchampignon wordt ook steeds groter doordat hij, net als Harry Potter, opduikt op de meest vreemde plaatsen, zoals kruipruimten van woningen en in donkere loodsen en schuren. De eigenaren van deze gebouwen krabben zich vaak eens flink achter de oren wanneer zij de paddenstoelen ontdekken. De groeikracht is ook verbazingwekkend want de toverchampignon heeft ook onvermoede krachten: de forse hoeden zijn in staat op tegels omhoog of opzij te duwen en zelfs beton kan soms niet op tegen deze champignon. Een grasveld dat bezoek krijgt van de toverchampignon lijkt daarna meer op een speeltuin voor mollen.

In 1973 werd de toverchampignon voor het eerst in Nederland gevonden in het Amsterdamse Bos en nog steeds heeft men geen idee waar deze paddenstoel oorspronkelijk vandaar is gekomen. Enkele vondsten zijn bekend uit Vlaanderen, Nordrhein-Westfalen en zelfs Engeland. Buiten Europa is er een melding van een toverchampignon uit Israël. Als we bekijken waar de vindplaatsen van de toverchampignon zich bevinden, dan wordt al snel duidelijk dat de grootste concentratie zich rondom Amsterdam bevindt en de allereerste vindplaats in het Amsterdamse Bos ligt niet zo gek ver van Schiphol. Het zou dus uiteindelijk zeer goed mogelijk zijn dat de sporen van de toverchampignon via vliegtuigen naar ons land is vervoerd.

Dat de toverchampignon verder nauw verwant is aan Micropsalliota, een ander geslacht van champignons, maakt het verhaal alweer een stuk duidelijker, want de soorten daarvan komen alleen voor in de tropische gebieden van Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Men gelooft dat de toverchampignon in die contreien thuishoort en alleen nog maar wacht op zijn ontdekking.