Fluweelblad

In zijn thuislanden in zuidelijk Azië werd van fluweelblad (Abutilon theophrasti) dankbaar gebruik gemaakt. Het eenjarige fluweelblad werd, volgens oude bronnen, al vanaf circa 2000 vC geteeld voor zijn sterke jute-achtige vezels (de plant is verre familie van katoen) en olie. De zaden en de bladeren van deze plant worden in landen als China ook gegeten. Al eten ze daar in tijden van schaarste natuurlijk bijna alles wat ook maar een beetje eetbaar is.

Met een naam als fluweelblad zal niet verbazingwekkend overkomen wanneer ik meld dat deze plant zijdezachte bladeren heeft als gevolg van het feit dat daarop zachte korte haartjes zitten. De bloemen van deze tot een meter hoog groeiende plant zijn oranjegeel.
Ooit is fluweelblad langzaam maar zeker aan een opmars begonnen om de wereld te veroveren. De mens heeft hem daar een behoorlijk handje bij geholpen want in de Middeleeuwen werd alles wat uit het oosten of westen kwam ook gezien als medicijn. Zelfs de aardappel en de chilipeper werden gebruikt om infecties te bestrijden. Door de verspreiding van het zaad van fluweelblad waren de landen in het oostelijk deel van de Middellandse Zee de eersten die zich zorgen konden gaan maken. In Amerika is hij ooit ingevoerd omdat hij zo'n mooie ornamentale plant werd gevonden. Dat hebben ze geweten want ondertussen wordt hij in grote delen van de Verenigde Staten en Canada een vervelend onkruid gevonden en wordt hij met wortel en tak uitgeroeid met schadelijke pesticiden.

Het probleem van fluweelblad is dat hij een ontzettende inpikker is doordat hij water en voedingsstoffen weg zal halen van andere planten. In velden met graan of sojabonen kan de opbrengst daardoor wel tot 34% minder zijn dan verwacht.

In Nederland is fluweelblad voor het eerst in 1980 aangetroffen, vermoedelijk meegevoerd met kippenvoer dat uit Midden- of Zuid-Europa afkomstig was. Doordat het zaad hardschalig is vindt verspreiding vermoedelijk plaats door (het vervoer van) kippenmest. Vooral de economisch zo belangrijke suikerbietenpercelen lijken er hier last van te hebben.

In China wordt het blad gebruikt koorts te bestrijden. In het naburige Tibet wordt fluweelblad in een aantal volksmedicijnen gebruikt. De vermalen vruchten van fluweelblad worden, samen met ijzervijlsel en andere heilzame planten als gentiaan tot een pasta met boter en suiker vermengd. Een deel van de pasta kan vervolgens in warm water worden gesmolten en het zou dan moeten werken tegen koorts. Opdat u het medicijn bij uw apotheker of drogist kunt gaan bestellen zal ik even de Tibetaanse naam geven: Lchags-phye-brgyad-pa (ijzervijlselpasta met acht ingrediënten).

1 comment:

  1. Interessant, blijkbaar heb ik deze (forse) plant aan m`n voordeur staan - voortuin is nog niet aangelegd. Blad voelt inderdaad fluweelzacht aan en de sterke vezels maakte het onmogelijk een stuk van de plant af te breken...

    ReplyDelete