Dwergmispels

Dwergmispel (Cotoneaster) is een ietwat verwarrend geslacht uit de rozenfamilie (Rosaceae). Afhankelijk van de wijze waarop soorten worden ingedeeld zijn er tussen de 50 en 400 soorten te onderscheiden waarvan de meeste in de Himalaya en Zuidwest-China voorkomen. Enkele soorten komen van nature in Europa voor en in Nederland is slechts één soort inheems: de wilde dwergmispel (Cotoneaster integerrimus).

Dwergmispels zijn besdragende laagblijvende struikjes tot kleine bomen, die zowel groenblijvend als bladverliezend kunnen zijn. De grootte van het blad en de bladvorm zijn door de vele soorten erg variabel. De bloemen zijn wit, roze of roodpaars. De bes is een 5 tot 12 mm grote steenvrucht met 1 tot 5 zaden per vrucht. De kleur van de vruchten varieert van oranje, rood tot donkerrood of bijna zwart.
Doordat dwergmispels zich bijna overal kunnen handhaven en bovendien nogal fraai ogen, hebben vele tuinliefhebbers en gemeente-ambtenaren met plezier struiken of boompjes aangeplant in tuinen en openbaar groen. De handel heeft hierop ingespeeld door cultivars en hybriden te kweken en te verkopen. Daardoor is het onderscheid tussen soorten nog verder verminderd. Sommige dwergmispels planten zich ondertussen ongeslachtelijk voort, door middel van zaden die ontstaan zijn zonder dat er bevruchting heeft plaatsgevonden.

Geschat wordt dat er in ons land bijna veertig verschillende soorten in de handel zijn en in Europa zijn er inmiddels tien soorten aan het verwilderen. Vogels – vooral lijsterachtigen – houden van de bessen van de dwergmispel en zullen de zaden via hun uitwerpselen steeds meer verspreiden. Daarnaast vindt bij enkele laagblijvende soorten ook vegetatieve uitbreiding plaats door wortelvorming op de scheuten.

Dwergmispels hebben de neiging om zich invasief te gedragen en andere soorten te verdrijven. In duingebieden wordt door het woekergedrag van dwergmispels de natuur minder divers. Indien de soorten tijdig worden gesignaleerd, zo zeggen deskundigen, is bestrijding echter goed mogelijk, onder andere door zorgvuldige verwijdering van de wortelkluit en enkele jaren nabehandeling, waarbij nieuw opgekomen jonge planten worden verwijderd.

Maar zo eenvoudig is dat weer niet omdat dwergmispels immers onderling zoveel verschillen. Soorten, ondersoorten, hybrides, variëteiten en cultivars maken het ons bijzonder lastig om de juiste soort uit de natuur te verwijderen.

Gelukkig ontwikkelde FLORON in opdracht van de NVWA een zoekkaart waarin de belangrijkste onderscheidende kenmerken op een rijtje werden gezet en de in Nederland voorkomende soorten in een paar secties werden ingedeeld. Deze zoekkaart moet de opmaat zijn naar meer en snellere signalering van uitheemse dwergmispels ten behoeve van effectievere bestrijding.

Nu nog de verkoop van dwergmispels verbieden. Dát zou zeker helpen.

No comments:

Post a Comment