Japanse kever

De Japanse kever (Popillia japonica) is een soort mestkever. Vanwege de aanwezigheid van natuurlijke vijanden wordt de Japanse kever in zijn thuisland Japan niet als plaag beschouwd, maar in Noord-Amerika en sommige regio's van Europa is het een bekende plaag voor wel 300 plantensoorten. Enkele van deze planten zijn economisch belangrijke planten als rozen, maïs, druiven, aardbeien en hop.

Een volwassen Japanse kever is 15 millimeter lang bij 10 millimeter in doorsnede. Hij is getooid met iriserende koperkleurige dekschilden en groene borstkas en kop. Een rij witte plukjes (vlekken) haar steekt onder de dekschilden aan beide kanten van het lichaam uit. Mannetjes zijn iets kleiner van formaat dan vrouwtjes. Larven zijn wit en liggen in gekrulde posities.

De volwassen kevers beschadigen planten door het gebladerte te skeletteren. Ze vreten dus het plantmateriaal tussen de bladnerven weg, waardoor alleen een soort skelet van nerven overblijft. Soms doen ze zich ook te goed aan vruchten van een plant. De ondergronds levende larven voeden zich met de wortels van grassen en kunnen daardoor schade toebrengen aan graslanden, sportvelden en gazons.

Amerika was het eerst aan de beurt toen de Japanse kever aan zijn wereldreis begon. Er wordt gedacht dat Japanse keverlarven de Verenigde Staten moet zijn binnengekomen in een zending irisbollen vóór het jaar 1912. Toen begonnen namelijk de inspecties van goederen die het land binnenkwamen. Dat was het begin van een niet te stoppen opmars. Deze kevers zijn sinds de jaren 40 van de vorige eeuw aangetroffen op luchthavens aan de westkust van de Verenigde Staten, het bewijs van slechte fytosanitaire controles. In 2015 werden slechts negen westelijke staten van de Verenigde Staten als vrij van Japanse kevers beschouwd. Jaarlijks levert dat een schade op van honderden miljoenen dollars.

Een voorbeeld: In 2020 werden er (slechts) drie exemplaren gevonden in de Amerikaanse staat Washington, maar van eind juni tot begin september 2021 werden er alleen al rondom de plaats Grandview meer dan 20.000 gevonden.

Je snapt dat ook Europa niet kon ontsnappen aan deze plaaggeest. Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw worden Japanse kevers op de Azoren aangetroffen. In 2014 werd de eerste populatie op het vasteland van Europa ontdekt in de buurt van Milaan (Italië). In 2017 werd de plaag al aangetroffen in het meest zuidelijk gelegen Zwitserse kanton Ticino. In 2023 werd de eerste populatie ten noorden van de Alpen aangetroffen in Kloten, nabij Zürich (Zwitserland).

Begin juli 2025 werd het Belgische Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) op de hoogte gebracht van de vondst van een dood exemplaar van de Japanse kever in het magazijn van een bedrijf. Bij een daaropvolgende inspectie ter plaatse werd een tweede dode kever aangetroffen tussen recent geleverde metalen onderdelen, afkomstig van een bedrijf in het besmette gebied in Noord-Italië.

Omdat er strenge maatregelen verplicht zijn bij een waarneming van een Japanse kever heeft de FAVV vallen geplaatst om na te gaan of er zich mogelijk levende kevers in het gebouw en het omliggende gebied bevinden. Tot op heden zijn er in deze vallen nog geen Japanse kever aangetroffen. We hebben geluk gehad, maar het zal uitstel van executie blijken te zijn.