Waterwaaier (of Cabomba)

Cabomba is een kleine familie van waterplanten en in Nederland is de waterwaaier (Cabomba caroliniana) een bron van zorg geworden. De waterwaaier is een gewilde aquariumplant en hij behoeft nauwelijks enige zorg. Daardoor kunnen zelfs kleine kinderen samen met hun goudvis een plukje groen in leven houden. De waterwaaier ziet er dan ook aantrekkelijk uit met zijn helgroene blaadjes.

Oorspronkelijk groeide de waterwaaier alleen in de Amazone en delen van de oost- en westkust van de Verenigde Staten, maar doordat hij het zo goed doet in een aquarium is hij een wereldreiziger geworden. Overal op deze aardbol zijn er aquariumhouders, die de waterwaaier in hun onderwaterwereld hebben aangeplant.

De waterwaaier kan, mits hij voldoende licht, warmte en zuurstof heeft, meer dan twee centimeter per dag groeien. Dat betekent dat hij al heel snel een heel aquarium kan overwoekeren. Ondertussen weten we wat er gebeurt indien aquariumhouders te veel vissen of waterplanten krijgen: ze worden in het oppervlaktewater gekieperd omdat ‘het zo zielig is om dat visje dood te maken’ of ‘omdat het zonde is om zo’n mooie plant in de vuilcontainer te gooien’.
[Foto: Piotr Kuczynski]
In 1986 is de eerste waterwaaier in het wild in ons land aangetroffen. In een aquarium wordt hij in zijn ontwikkeling ietwat geremd, maar in de vrije natuur kan hij eenvoudig uitgroeien tot bossen met een doorsnede van twee meter. In het najaar zakken de stengels naar de bodem en in het volgende voorjaar vormen bij de wortelkransjes weer nieuwe planten. De plant kan zich op die manier razendsnel over een groot oppervlak en met een hoge dichtheid voortplanten.

Ondertussen zitten beheerders van diverse waterplassen met de handen in het haar want de waterwaaier blijkt zich ook in de vrije natuur explosief uit te kunnen breiden. Deze waterplant is in staat om in korte tijd een waterplas of waterweg volledig te overwoekeren. Daardoor bedreigt hij inheemse soorten in hun voortbestaan en kan zelfs de pleziervaart het plezier en het varen onmogelijk maken. Overigens vermalen scheepsschroeven de waterwaaier tot kleine stukjes, die allemaal weer nieuwe planten zullen gaan vormen.

Vooral op de Loosdrechtse Plassen is deze exoot zo’n groot probleem geworden dat men met man en macht probeert de verdere verspreiding onder controle te krijgen. Men heeft het allang opgegeven om de waterwaaier uit Nederland te verwijderen: de hoop is om de plant binnen zijn huidige grenzen houden. Doodspuiten met gif is in een waterrijk natuurgebied natuurlijk uitgesloten, terwijl ook de meeste andere methoden niet zorgen voor een volledige verwijdering van een plant.

In delen van Zuid-Amerika wordt de waterwaaier als groente gegeven. Als we dat hier ook gaan doen, is die lastpak eindelijk eens nuttig.

No comments:

Post a Comment