Boerentabak

Ooit, in een ver verleden – tot zo'n beetje in de jaren negentig van de vorige eeuw – rookte iedereen vanaf een jaar of twaalf met veel plezier zijn of haar sigaretten, sigaren en pijpen. Als je niet rookte was je de uitzondering op de regel en vroeg men zich achter je rug af of je misschien iets mankeerde. In tijden van crisis, zoals de Tweede Wereldoorlog, was tabak soms niet eenvoudig te verkrijgen en moest men noodgedwongen naar alternatieven zoeken.

Omdat de tabaksplant (Nicotiana tabacum) het niet gemakkelijk heeft in ons koele klimaat plantten boeren soms een broertje van die soort aan: de boerentabak (Nicotiana rustica). Ook deze soort heeft zijn wortels oorspronkelijk in de regenwouden van Zuid-Amerika staan, maar hij is wél in staat om in onze contreien te overleven.
Maar deze versie heeft een wat duistere keerzijde. In de boerentabak zit meestal namelijk meer dan negen keer de hoeveelheid nicotine verstopt dan in de tabaksplant. Dat maakt 'm zeer geschikt voor gebruik als een pesticide en in zijn thuislanden roken sjamanen de plant om in hoger sferen te komen. Deze tabak is zo sterk dat zelfs mannen en vrouwen, die gewend zijn om zware shag te roken, misselijk worden en moeten overgeven.

Nog steeds worden door arme bevolkingsgroepen in landen als Turkije en Rusland sigaretten gedraaid van de boerentabak. In Vietnam wordt boerentabak veel gerookt nadat zwaar getafeld is om de vertering van het voedsel wat op gang te brengen. De verhalen spreken van een aanval van hevige duizeligheid, die enkele seconden aanhoudt, maar ik verwacht dat de gebruikers behoorlijk aan de diarree zullen raken van het gebruik. Want dat is namelijk een bijwerking van nicotine: een versnelde spijsvertering.
[Teelt boerentabak in Vietnam]
De tijden zijn weliswaar veranderd en de boerentabak wordt hier allang niet meer door boeren aangeplant, maar hij kan nu wel in diverse tuincentra worden aangeschaft om je tuinen mee aan te kleden. Hij wordt dan soms omschreven als een mooie eenjarige sierplant die als bijzonderheid heeft dat er meerdere kleuren bloemen aan één plant kunnen zitten, maar in zijn puur natuurlijke staat heeft deze soort gele bloemen.

Omdat de boerentabak al een lange geschiedenis in ons land achter de rug heeft, heeft hij ook al lange tijd gehad om aan onze aandacht te ontsnappen. Zijn aanplant op vergeten stukjes van boerenerven zorgde voor een eerste verspreiding in de natuur. Het resultaat van de aanplant in onze fraaie borders was dat de soort ook de lokroep van de vrijheid kon beantwoorden. Het resultaat van dit alles is dat de boerentabak steeds vaker wordt waargenomen in onze 'vrije' natuur.

Overigens kunnen de nog overgebleven verstokte rokers misschien eens gaan nadenken over het zelf gaan telen van de boerentabak. De belasting op een pakje sigaretten is ondertussen zo hoog geworden dat zo'n leuke hobby zeker de moeite gaat lonen.

No comments:

Post a Comment