Blauwband

Nee, de blauwband of blauwbandgrondel (Pseudorasbora parva) heeft zijn naam niet te danken aan een blauwe band die over de lengterichting van zijn hele lichaam loopt. Er loopt wel een bruine streep over zijn zilverkleurige lichaam en misschien dat het onder een bepaalde lichtinval bij sommige mensen deed denken aan een blauwe band.

De blauwband is inheems in Zuidoost-Azië en is in Europa terechtgekomen als ‘bijvangst’ bij de import van goudvissen. Theoretisch zou je hem, samen met je goudvissen, in een aquarium kunnen houden. Of dat op de wat langere termijn een goed idee is, is de vraag, want er kleven wat nadelen aan dit visje. Daarover later meer.

[Foto: Seotaro]

In de jaren 60 van de vorige eeuw dachten ‘deskundigen’ in Roemenië dat het een goed idee zou zijn om blauwbanden uit te zetten in plaatselijke vijvertjes. Dat zou de inwoners waarschijnlijk een goed gevoel moeten geven. Men was echter vergeten te onderzoeken of die vijvers ook in verbinding stonden met andere wateren en dus bleek al snel dat de blauwband massaal ontsnapt was. Vervolgens is hij via de rivier de Donau aan een tocht richting West-Europa begonnen.

Hoewel een mannetjesblauwband slechts een lengte van zo’n 11 centimeter zal bereiken is het beslist geen gevalletje van ‘klein is fijn’. Ten eerste voedt deze vissoort zich met kuit en jonge visjes van potentieel economisch belangrijke vissen. Veel blauwbanden betekent uiteindelijk dus weinig andere vissoorten in onze rivieren en sloten.

Bovendien is de blauwband drager van een vervelende eencellige parasiet, een zogenaamde eukaryoot met de naam Sphaerothecum destruens. Een infectie met deze parasiet veroorzaakt een hoog sterftecijfer onder verschillende andere zoetwatervissoorten als de brasem, karper en voorn.

De vraag is dus wat we met deze minirover moeten gaan doen. Geven we het, zoals zo vaak, maar weer op en laten ‘de natuur zijn werk doen’ of gaan we proberen deze exotische vissoort eens grondig aanpakken. In Engeland, waar ze ook al veel last hebben van de blauwband, heeft de verantwoordelijke instantie besloten om een grootschalig uitroeiïngsprogramma op te starten: alle blauwbanden worden gedood met een speciaal visdodend middel, een piscicide, met de naam rotenone. Dat is een pesticide dat ontwikkeld is uit enkele soorten lathyrus, vooral de pronkerwt (Lathyrus odoratus).

In Nederland zijn de waarnemingen nog beperkt tot de uiterwaardplassen langs de Maas in Zuid-Holland, maar omdat vrijwel niemand nog specifiek naar deze vissoort gezocht heeft is het best mogelijk dat deze kleine opdonder aan onze aandacht is ontsnapt.