Californische rivierkreeft

De Californische rivierkeeft (Pacifastacus leniusculus) is hier nog zo zeldzaam dat een waarneming van een deskundige zelfs specialistische forums of de regionale kranten haalt. Maar dát hij hier in Nederland rondscharrelt is slecht nieuws voor de inheemse kreeftensoorten.
Zoals zijn naam al aangeeft is de Californische rivierkreeft een oorspronkelijke bewoner van westelijke delen van de Verenigde Staten. Deze zoetwaterkreeft is een soort, die ongeveer 15 centimeter lang kan worden. Van bovenaf gezien zijn ze blauwig bruin tot rossig bruin met een behoorlijke maat klauwen. Ter identificatie hebben ze een blauwgroene (of groenblauwe) vlek bij het scharnierpunt van hun klauwen. Ze zijn alleseters, maar in principe houden ze het liefst van planten.

Onze inheemse Europese rivierkreeft (Astacus astacus) had het hier in ons land goed naar zijn zin totdat ze door een exotische schimmel met de naam kreeftenpest werden gedecimeerd. Het bleek dat die schimmel, de Aphanomyces astaci, zulke negatieve effecten had op de rivierkreeft dat die hier ondertussen nagenoeg is uitgeroeid. Die schimmel is vermoedelijk met het ballastwater van schepen uit Amerikaanse havens naar Europa vervoerd en deze keer was het Italië waar in 1860 de infecties werden opgemerkt. De schimmel veroverde al snel de rest van Europa: Zweden in 1907, Spanje in 1972, Noorwegen in 1971, Groot Brittannië in 1981 en Ierland in 1987.

Met het verdwijnen van de Europese rivierkreeft werden natuurlijk ook de vele kreeftenvissers brodeloos en daar moest wat aan gedaan worden. De Zweedse bioloog Gunnar Svärdson dacht dat het een goed idee was om de Californische rivierkreeft als vervanger uit te zetten. Achteraf bleek natuurlijk dat het ondoordacht introduceren van exotische dieren niet zo slim was omdat er behoorlijke nadelen aan vast bleken te zitten. De Californische rivierkreeft blijkt namelijk een agressieve soort te zijn die alles eet wat hij voor zijn grijpgrage klauwen krijgt. Hij eet jonge vis, rivierkreeften – zowel soortgenoten als nu zeldzame exemplaren van de Europese rivierkreeft – en allerlei soorten waterplanten. Bovendien graaft hij nestgaten in de oevers van rivieren en dat vergroot de kans op verzwakking en verzakking van het land met een grotere kans op overstromingen. Hij vernielt dus zijn complete habitat. Doordat hij geen natuurlijke vijanden heeft vermenigvuldigt hij zich ook nog eens ongestoord.

In Engeland heeft de Californische rivierkreeft het ondertussen zo verbruid dat de verantwoordelijke Minister aan de bevolking het verzoek van ‘kill on sight’ heeft gedaan om de verdere verspreiding van de soort in toom te houden.

Hier in Nederland is het nog niet zover, maar ook hier lijkt het advies te moeten zijn: uit het land of in de pan.

[Fred de Vries]

No comments:

Post a Comment