Canadees Hertshooi

Het Canadees hertshooi (Hypericum canadense) is een broertje van het inheemse Sint Janskruid (Hypericum perforatum). Hertshooi is een oude verbastering van ‘hard hooi’ en duidt op de harde, houtige stengels. Sint Janskruid heeft zijn naam te danken aan het feit dat zijn bloei rond de feestdag van Sint Jan op 24 juni plaatsvindt. Dat de natuur zich niet altijd aan de kalender wil houden is overduidelijk. De bladeren zijn geperforeerd met doorschijnende puntjes en dus zou de plant wellicht beter benoemd zijn als hij ‘geperforeerd hertshooi’ zou heten.

Canadees hertshooi is een kleine, tengere kruidachtige plant die een hoogte van 30 centimeter kan bereiken. De rechtopstaande stengels zijn kaal en hebben vier smalle lijsten, die vaak rossig zijn gekleurd. Hij bloeit, net als al zijn andere familieleden, met gele bloemetjes. De wetenschappelijke soortnaam maakt al duidelijk waar alle familieleden groeien: Hypericum is een samentrekking van hyper (‘onder’) en erica (‘heide’). Samen is dat dus ‘het (kruid) onder de heide’.

[Foto: USDA NRCS PLANTS Database]

Deze exoot is een beetje een mysterie want Canadees hertshoorn behoort tot een select groepje van vijf hertshoornsoorten die vanaf 1834 in Europa zijn opgedoken. Hoe zij de Atlantische Oceaan zijn overgestoken is altijd een raadsel gebleven, maar de meest aannemelijke verklaring is dat het verdwaalde of zwervende trekvogels geweest zouden kunnen zijn.

De vindplaatsen van het Canadees hertshooi in Europa en Nederland zijn ook al een bron van verwarring. In het standaardwerk, Nederlandse Oecologische Flora wordt gemeld dat de oudste vondst in Ierland uit 1906 stamt, terwijl de eerste Nederlandse ontdekking plaatsvond nabij het plaatsje Harbrinkhoek in Twente in 1909.

Andere bronnen verklaren dat pas in juli 1954 in het uiterste westen van Ierland een eerste exemplaar werd aangetroffen. Vreemd genoeg had een Franse botanicus eenzelfde plant in datzelfde jaar aangetroffen aan de oevers van een meertje in de Vogezen en daarover spreekt de Oecologische Flora weer niet.

De oplossing van dit probleem is het gebruik van het juiste of onjuiste boekwerk: de allereerste Europese observatie betrof die uit Nederland in 1909, daarna volgde pas in 1954 de ontdekking in Ierland. De Franse ontdekking was een vergissing want dat bleek een exemplaar van het groot hertshooi (Hypericum majus) te zijn.

Het Canadees hertshooi is tegenwoordig in Nederland een uiterst zeldzame verschijning en dus eigenlijk een plant om trots op te zijn. Op dit moment is er slechts één zekere groeiplaats in Overijssel en dat is meteen de enige op het vasteland van Europa. In Ierland zijn er nog twee gebieden waar hij groeit en bloeit.