Beukenbladziekte

Ik geef toe dat de beukenbladziekte zich nog niet in Europa heeft gemanifesteerd, maar deze column geeft een inzicht in de onvoorspelbaarheid van de natuur. De beukenbladziekte (beech leaf disease) is een in 2012 in de Verenigde Staten ontdekte infectieziekte van vooral beuken. Sinds zijn ontdekking in Lake County (Ohio, USA) verspreidde het ziektebeeld zich razendsnel naar veertien andere gemeenten in Ohio, Daarna zagen inwoners van de staten Pennsylvania, New York en zelfs de Canadese provincie Ontario hun beuken ziekelijk worden. In 2020 werd de beukenbladziekte al in bossen, parken en tuinen aan vrijwel de gehele oostkust van Amerika vastgesteld.

Een infectie met de beukenbladziekte is een ziekte die voor beuken fatale gevolgen zal hebben. Op dit moment denken wetenschappers dat de beukenbladziekte veroorzaakt wordt door een nematode met de naam Litylenchus crenatae mccannii. Het is een ondersoort, want een bijna-tweelingbroertje woont in Japan. Nematoden zijn minuscule rondwormen, waarvan familieleden in ons land de bekende aardappelmoeheid veroorzaken.

Die nematoden voeden zich met de bladeren en vreten zich een pad door het blad. Daardoor ontstaan donkere 'banden' in die bladeren. De rondwormen zijn het meest schadelijk voor jonge bomen, die binnen vijf jaar na de eerste tekenen van schade kunnen afsterven. Op plaatsen waar de ziekte is vastgesteld, kan deze dodelijk zijn voor 90% van de jonge boompjes. Het lastige is bovendien dat het een hele tijd duurt voordat de boom gaat kwakkelen. Daardoor kan de infectie zich ongemerkt over een groot aantal bomen verspreiden voordat deze zichtbaar wordt.

[De boosdoener]

De symptomen van de ziekte beginnen als een donkergroen bandpatroon tussen de nerven op het onderste bladeren, een symptoom dat zich uiteindelijk door de hele boom verspreidt. De problemen beginnen al in de bladknoppen en daardoor worden er geen nieuwe bladeren meer geproduceerd. Dit resulteert uiteindelijk in de dood van de boom. De ziekte heeft het potentieel om de oostelijke loofbossen van de Verenigde Staten drastisch te veranderen.

Er is overigens nog veel onduidelijk over de beukenbladziekte. Wetenschappers zijn er nog niet eens zeker van of het ziektebeeld het gevolg is van de nematode of een schimmel of virus die de nematode met zich meevoert. Ook weten ze nog niet precies hoe de ziekte zich zo snel kan verspreiden. Nematoden bewegen zich maar langzaam voort en men vermoedt dat vogels of fouragerende planteneters een rol kunnen spelen bij de verspreiding.

Maar vergeet niet de mens: die sleept heel wat af met stekjes, blaadjes en takjes.

Nog niet in Europa, maar hoelang duurt dat nog?