Aziatische fruitvlieg (of Suzuki fruitvlieg)

Fruitvliegjes zijn onschuldig, zo zou je in eerste instantie denken, want ze hebben het vooral gemunt op overrijp fruit. Dat betekent dat je te laat bent geweest met het consumeren van dat fruit en dat het eigenlijk al in de afvalbak had moeten liggen. Wereldwijd bestaan er wel 3800 soorten fruitvliegjes, dus eentje meer of minder zou toch geen probleem zijn? Jawel, dat kan in het geval van de Aziatische fruitvlieg (Drosophila suzukii) zelfs een nationale ramp kunnen betekenen.

In tegenstelling tot de inheemse gewone fruitvlieg (Drosophila melanogaster), tast de Aziatische fruitvlieg namelijk ook rijp en onrijp fruit aan. Iedereen zal direct het probleem snappen: deze versie is een groot probleem voor fruittelers en supermarkten.

[Foto: M. Francisco]

De Aziatische fruitvlieg is vermoedelijk inheems in diverse landen in Zuidoost-Azië en hij staat bekend om zijn grote reislust. In Japan werd hij al in 1916 voor het eerst ontdekt en daarna waren rond 1930 landen als Korea en China aan de beurt. Deze fruitvlieg begon in 2008 aan een zegetocht in Noord-Amerika toen hij aan land kwam in California. Ondertussen is hij al aangetroffen in grote delen van de Verenigde Staten en Canada. In Europa werd vrijwel op hetzelfde moment een tweede front geopend en werd hij aangetroffen in Italië (2009), Frankrijk (2010), Spanje (2010), Zwitserland (2011) en België (2011). Voor fruitvliegjes bestaan natuurlijk geen grenzen en daarom was in 2012 Nederland aan de beurt. De internationale handel in fruit is de belangrijkste oorzaak van de verspreiding van deze exoot.

De mannetjes (2.6 tot 2.8 millimeter klein) van de Aziatische fruitvlieg zijn herkenbaar aan de vlekken op de vleugeltjes, wat ook de reden is dat hij in Engelstalige landen de Spotted wing drosophila (‘gevlekte vleugel fruitvlieg’) wordt genoemd.

De Aziatische fruitvlieg kan zich supersnel vermenigvuldigen en een vrouwtje legt minstens 350 eitjes per keer. Die vrouwtjes hebben een soort zaagje bij hun legboor dat het hen mogelijk maakt om door hard, onrijp fruit heen te dringen om daar hun eitjes af te zetten. De larven vreten zich een weg door het fruit. Tot slot vliegen de Aziatische fruitvliegen ook nog eens bij lagere temperaturen dan hun Europese tegenhangers.

De Aziatische fruitvlieg heeft een brede smaak en vele soorten fruit staan bij hem op het menu: kiwi, aardbei, appel, kers, pruim, druif en zwarte en rode bessen zijn niet meer veilig met die nieuwe fruitvliegensoort in ons land. In korte tijd kan een infestatie met de Aziatische fruitvlieg leiden tot 90 tot 100 procent oogstverlies en een fruitteler kan dus in een keer tot de bedelstaf worden veroordeeld.