Legerrups

Op 1 juli 2023 werd de nieuwe tijdelijke uitvoeringsverordening (EU) 2023/1134 van kracht ter voorkoming van de introductie en verspreiding van de 'legerrups' (Spodoptera frugiperda) in de Europese Unie. Zie hier.
Ik geef toe dat we in Nederland en België nog geen officiële nationale naam hebben, maar 'legerrups' wordt toch veel gebruikt en is een (gedeeltelijke) vertaling van zijn Engelse benaming fall armyworm. De legerrups wordt een nachtvlinder uit de familie van de uilen.

De naam legerrups is niet voor niets gekozen, want het beschrijft vaak het grootschalige invasieve gedrag van het larvale stadium van de soort. Het wordt dan al snel een echte plaag en kan een grote verscheidenheid aan gewassen beschadigen en vernietigen, wat grote economische schade zal veroorzaken. De wetenschappelijke naam, frugiperda, is Latijns voor 'verloren fruit' en dat zegt dus eigenlijk al genoeg. Een opmerkelijk kenmerk van de larve is dat ze consequent kannibalisme beoefenen.

De volwassen motten zijn 32 tot 40 millimeter vleugeltip tot vleugeltip, met een bruine of grijze voorvleugel en een witte achtervleugel. Er is een licht seksueel dimorfisme, waarbij mannetjes meer patronen hebben en een duidelijke witte vlek op elk van hun voorvleugels. Het eerste larvale stadium is licht gekleurd met een grotere donkere kop. Naarmate ze zich door stadia ontwikkelen, worden ze bruiner met witte lengtelijnen.

De legerrups is inheems in Oost- en Midden-Amerika en in delen van Zuid-Amerika. Hij kan niet overleven bij temperaturen onder het vriespunt en dus overleeft hij gewoonlijk alleen de winter in de meest zuidelijke staten van de Verenigde Staten; Texas en Florida. Daardoor hebben ze juist in die staten de meeste last van deze lastpak.

Ieder zomerseizoen zal de legerrups zich echter snel verspreiden over het oosten van de Verenigde Staten en tot aan het zuiden van Canada.

Het zal de oplettende lezer niet verbazen dat de legerrups zich uiteraard niets aantrekt van landsgrenzen en deze soort werd in 2013 voor het eerst aangetroffen op het prachtige tropische São Tomé een (ooit Nederlands) eiland in de Golf van Guinee (Westelijk Afrika). De soort verspreidde zich daarna snel door Nigeria, Benin en Togo. Ghana werd al in 2017 bereikt. De legerrups liet een spoor van vernietiging achter en vele maisvelden bleven leeggevreten achter. In 2016 werd de legerrups voor het eerst waargenomen in Jordanië en Syrië. Het bleek de voorbode van een Europese introductie: Inmiddels is de soort ook aanwezig op Cyprus, de Canarische eilanden en in Turkije.

Om verdere verspreiding tegen te gaan (lees: te vertragen) wordt nu door de EU geëist dat er een fytosanitair certificaat moet worden overlegd indien bepaalde groenten of fruit ingevoerd worden in ons land. Het gaat dan om vruchten als chilipeper en paprika (Capsicum spp.), bittere meloen (Momordica spp.) kerstaubergine (Solanum aethiopicum), Afrikaanse aubergine (Solanum macrocarpon) en aubergine (Solanum melongena). Verder gaat het om planten en delen van maïs (Zea mays) en groene asperges (Asparagus officinalis).

No comments:

Post a Comment