Welriekende ganzenvoet

Toch handig als je binnen de ganzenvoetfamilie familieleden hebt met namen als (inheemse) stinkende ganzenvoet (Chenopodium vulvria) en (exotische) welriekende ganzenvoet (Chenopodium ambrosioides). Dat maakt het verschil direct duidelijk. De welriekende ganzenvoet is een eenjarige of soms wanneer de omstandigheden precies goed zijn een meerjarige plant. Hij kan tot 1.20 meter hoog opgroeien en bloeit met onopvallende kleine groene bloemen.

Hier komen diverse soorten ganzenvoet in het wild voor en dus zou je verwachten dat er nauwelijks ruimte is voor nóg een extra soort, maar de natuur maakt steeds maar weer plaats voor exoten. Veel ganzenvoetsoorten zijn de laatste decennia zo zeldzaam geworden dat er ruimte is ontstaan voor een nieuwe soort die iets minder eisen stelt aan zijn omgeving.

[Foto: Matthew Merritt]

De welriekende ganzenvoet is inheems in grote delen van Midden-Amerika en het maakt deze soort niet uit waar hij groeit als er ter plaatse maar een gematigd of subtropisch klimaat heerst. In sommige landen doet de welriekende ganzenvoet het zo goed dat hij een invasieve soort is geworden en de inheemse flora verdrijft. Zover is het hier nog niet, maar toch lijkt deze soort zich hier zo goed thuis te voelen dat er voortdurend meer waarnemingen worden gemeld.

In ons land worden de echte ganzenvoeten dus beschouwd als een lastig onkruid, maar in Midden-Amerika wordt een plant als de welriekende ganzenvoet meer op waarde geschat. Daar staat hij onder de Spaanse naam epazote bekend als een zeer nuttig keukenkruid. Epazote wordt mede door zijn sterke smaak toegepast als een bladgroente (zoals wij spinazie klaarmaken), als kruid om flauwe bonenschotels en soepen wat op te peppen en als gezonde kruidenthee.

De smaak van de welriekende ganzenvoetbladeren laat zich wat lastig beschrijven, maar men heeft het vaak over een rokerige citrussmaak. Mensen, die niet van exotische gerechten houden, claimen de geur van terpentijn of creosoot te herkennen.

Men dicht de epazote ook medische effecten toe. Hij zou flatulentie tegengaan. In normaal Nederlands: het helpt tegen scheten. Dat is een zeer nuttig effect omdat het immers wordt toegevoegd aan bonenschotels.

In plaats van te mopperen dat er weer een nieuwe exoot in Nederland zijn intrek heeft genomen, zouden we deze soort moeten omarmen. De welriekende ganzenvoet kan zich een plekje in onze keuken verwerven. Deze exoot mag je dus gewoon plukken. Hou je er niet van om in de natuur onbekende planten te plukken dan heeft Westland Peppers het werk al voor je gedaan. Zij telen nu op kleine schaal epazote.