[Recensie] Amerikaanse vogelkers: Van bospest naar bosboom

Het leek allemaal zo mooi toen men aan het eind van de achttiende eeuw de Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina) in ons land introduceerde: de industriële revolutie zorgde voor een steeds stijgende behoefte aan hout en ‘deskundigen’ achtten het een goed idee om die Amerikaanse vogelkers daarvoor in te zetten. Hij groeide sneller dan de inheemse soorten en leverde ook nog eens beter hout. Die observaties klopten alle twee.

Het duurde meer dan vijftig jaar voordat een nieuwe generatie deskundigen tot de conclusie kwam dat de introductie van de Amerikaanse vogelkers behoorlijk wat nadelen met zich mee had gebracht. Vooral na kaalkap was het de Amerikaanse vogelkers die steeds als eerste soort de vrije ruimte koloniseerde en dat leverde hem de bijnaam ‘bospest’ op. De bestrijding werd met harde hand ingezet, maar ondanks alle inzet breidt het areaal van de Amerikaanse vogelkers zich nog voortdurend uit. Je kapt hem, je draait je om en dan groeien er alweer nieuwe exemplaren op.

Tijd voor een nieuwe aanpak en die lijkt meer op het adagio: if you can’t beat them, joint hem. De huidige generatie deskundigen pleiten in het boek 'Amerikaanse vogelkers: Van bospest naar bosboom' voor een vernieuwd inzicht in deze exoot. In zijn thuisland Amerika zijn de boom bekend als black cherry en zijn er nogal wat positieve verhalen over de Amerikaanse vogelkers te vertellen. Het hout is namelijk van dermate hoge kwaliteit dat er hoogwaardige houten meubels van gemaakt kunnen worden. De bessen worden voor allerhande voedingsmiddelen, waaronder jams en compôtes, gebruikt. Zelfs de Cherry Coke en diens rivaal Pepsi Wild Cherry worden op smaak gebracht met de bessen van de Amerikaanse vogelkers. De gewone kers – die wel op het etiket staat afgebeeld – heeft een minder uitgesproken smaak. Ook zijn er prachtige, natuurlijke kleurstoffen van de bessen en bladeren te maken. Tot slot bevatten de zaden een meervoudig onverzadigde olie, die zeer geschikt is voor gebruik in de cosmetische industrie.
De conclusie van de schrijvers is dat het imago van de Amerikaanse vogelkers aan verbetering toe is. Als de bestrijding een ondoenlijke zaak is, dan moeten we het beste er maar van maken. Dat is eigenlijk best een treurige conclusie van een heel leesbaar boek.

Nijssen, Den Ouden, Verheyen: Amerikaanse vogelkers: Van bospest naar bosboom, Uitgeverij KNNV, 159 pagina's, ISBN 9789050114523.