Oosterse karmozijnbes

We hebben het hier al eerder gehad over de westerse karmozijnbes (Phytolacca americana), een plant die die als ongewenste vreemdeling vanuit Noord-Amerika is ingevoerd. Zijn broertje, de oosterse karmozijnbes (Phytolacca esculanta) is oorspronkelijk een bewoner van grote delen van oostelijk Azië.

De plant kan onder de juiste omstandigheden een hoogte bereiken van zo’n twee meter en vormt een dikke penwortel. De oosterse karmozijnbes rijst omhoog met een rossige stengel. De plant zal van eind juni tot half augustus bloeien met crèmekleurige bloemen, maar de reden dat deze exoot in ons land is ingevoerd zijn natuurlijk zijn aantrekkelijke donkerpaarse besachtige vruchten. Die bessen bevatten een kleurstof, waarvan in vroeger tijden de verfstof karmozijn werd gefabriceerd.
[Foto: www.redbubble.com]
De hele plant zit boordevol gif, waaronder de alkaloïden phytolaccine en phytolaccotoxin, plus een hartritmeverstorende glycoproteïne. Ook de bladeren zijn giftig, al zijn er mensen die geloven dat ze uitstekend gekookt geconsumeerd kunnen worden wanneer ze nog jong zijn omdat de gifstoffen zich pas in het blad ophopen als het ouder wordt. De vraag is dus: hoe jong is jong en hoe oud is oud.

Het verschil tussen de westerse en de oosterse karmozijnbes is het best te zien aan de bessen, want de westerse variant heeft simpele trosjes van ronde bessen, terwijl zijn oosterse familielid in het bezit is van aantrekkelijk gevormde besjes in een opstaande aar.

Geen wonder dat daarom juist de oosterse karmozijnbes in het verleden veel als sierplant in tuinen werd aangeplant. Dit zou op zich geen probleem hoeven te zijn als die plant zich maar wist te gedragen en geen uitstapjes in onze ‘vrije natuur’ zou gaan maken. Dat is dus niet het geval gebleken, want vogels blijken verzot te zijn op die prachtige paarse bessen. De giftige bessen worden later weer uitgescheiden (uitgepoept, zo u wilt) en dan blijkt dat de oosterse kamozijnbes het perfect doet in ons land. Steeds vaker worden er meldingen gedaan van een verwilderd exemplaar.

Wat kunnen we aan deze plaag van oosterse karmozijnbessen doen? Een oplossing zou natuurlijk zijn om ze met wortel en tak uit onze flora te verwijderen, maar dat klinkt eenvoudiger dan gedacht. Als je de oosterse karmozijnbes uit de grond trekt, neem je maar een deel van die lange, sterke penwortel mee. Het volgend voorjaar zal de plant met meerdere stengels uit het resterende stuk wortel opschieten. Wil je hem rigoureus uit de grond verwijderen, dan dien je hem zo volledig uit te graven, dat er geen enkel stukje wortel meer overblijft.

Leuk hè? Zo’n mooie exoot...

3 comments:

  1. Wat wel interessant is te weten hoe diep die penwortel dan wel niet is. Mogelijk dat je een gaspijp oid om de penwortel heen in de grond kan slaan om hem op deze manier er geheel uit te krijgen. Wij hebben voor de het eerst deze staan in de siertuin maar op een onmogelijke plek vlak naast een pad. In de onderste bladeren zitten overigens wel hier en daar gaatjes dus insecten lijken ervan te hebben gegeten. Hopelijk voor hun leven ze nog...

    ReplyDelete
  2. Bij ons komt deze plant ieder jaar op in de tuin. Het beste kan ik hem bij de vuilnis doen, wat wordt verbrand lijkt mij. Wij hebben deze bessen wel eens in een boeket zien staan.

    ReplyDelete
  3. Staat bij mij al meer dan 10 jaar in de tuin, en vermeerdert zich niet spontaan in mijn tuin (tuin van 4500 m2). Deze plant wordt niet hoger dan 1,2 meter in mijn tuin.

    ReplyDelete